ANIL YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM ANONİM ŞİRKETİ
Kartaltepe Mah. Alem Sok. No:3 Billursaray Apt. Kat:4 D:14-16 İncirli, Bakırköy / İSTANBUL
Tel: 0 212 660 98 12 Pbx. Fax: 0 212 660 86 11 e-mail:[email protected]
Sirküler Tarihi : 17.09.2018
Sirküler No : 2018 / 076
Konu : 1- Sözleşme Bedelleri Ve Bu Sözleşmelerden Kaynaklanan
Diğer Ödeme Yükümlülükleri Döviz Cinsinden Veya Dövize Endeksli Olarak Kararlaştırılamayacaktır
2- Konu ile ilgili, Hazine ve Maliye Bakanlığı’ nın 17.09.2018 tarihli açıklaması
ÖZET : 32 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında Kararda yapılan değişiklik uyarınca; Türkiye'de yerleşik kişilerin, Bakanlıkça belirlenen haller dışında, kendi aralarındaki menkul ve gayrimenkul alım satım, taşıt ve finansal kiralama dâhil her türlü menkul ve gayrimenkul kiralama, leasing ile iş, hizmet ve eser sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılamayacaktır.
Öte yandan 13.09.2018 tarihinden itibaren otuz gün içinde, söz konusu bentte belirtilen ve daha önce akdedilmiş yürürlükteki sözleşmelerdeki döviz cinsinden kararlaştırılmış bulunan bedeller, Bakanlıkça belirlenen haller dışında; Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenecektir.
Bu düzenleme yurtdışında işçi, serbest meslek ve müstakil iş sahibi Türk vatandaşları dahil Türkiye’de kanuni yerleşim yeri bulunan gerçek ve tüzel kişileri kapsamaktadır.
Diğer taraftan yeni bir sözleşme düzenlenmesi durumunda damga vergisi yükümlülüğünün ortaya çıkabileceği dikkate alınmalıdır.
13.09.2018 tarihli ve 30534 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 85 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanı Karı ile 32 sayılı Kararda değişiklik yapılmıştır.
Yapılan değişiklik ile;
1) 7/8/1989 tarihli ve 32 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında Kararın 4’üncü maddesine, "g) Türkiye'de yerleşik kişilerin, Bakanlıkça belirlenen haller dışında, kendi aralarındaki menkul ve gayrimenkul alım satım, taşıt ve finansal kiralama dâhil her türlü menkul ve gayrimenkul kiralama, leasing ile iş, hizmet ve eser sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılamaz." bendi eklenmiş
2) Aynı Karara "Geçici Madde 8- Bu Kararın 4’üncü maddesinin (g) bendinin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren otuz gün içinde, söz konusu bentte belirtilen ve daha önce akdedilmiş yürürlükteki sözleşmelerdeki döviz cinsinden kararlaştırılmış bulunan bedeller, Bakanlıkça belirlenen haller dışında; Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenir." şeklinde geçici madde eklenmiştir.
11.8.1989 tarih ve 20249 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan TÜRK PARASI KIYMETİNİ KORUMA HAKKINDA 32 SAYILI Karar’da;
— Türkiye'de yerleşik kişiler; yurtdışında işçi, serbest meslek ve müstakil iş sahibi Türk vatandaşları dahil Türkiye’de kanuni yerleşim yeri bulunan gerçek ve tüzel kişiler,
— Döviz efektif dahil yabancı parayla ödemeyi sağlayan her nev'i hesap, belge ve vasıtaları
Olarak tanımlanmaktadır.
85 sayılı Karar yayımı tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Bilgilerinizi rica ederiz,
SAYGILARIMIZLA,
Anıl Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim A.Ş.
…………………………………
HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI’NIN
DÖVİZLİ SÖZLEŞMELER HAKKINDAKİ AÇIKLAMASI
18.09.2018
13 Eylül 2018 tarihli ve 30534 sayılı Resmi Gazete’ de “Türk Parası Kıymetini Korumu Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar (Karar Sayısı: 85)” yayımlanmıştır.
Söz konusu Karar ile Türkiye’de yerleşik kişilerin, kendi aralarında düzenledikleri bazı sözleşmelerde, sözleşme bedelinin Türk Lirası olarak belirlenmesi zorunlu olmuştur.
Buna göre 13 Eylül 2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere; Türkiye'de yerleşik kişilerin, Bakanlıkça belirlenen haller dışında, kendi aralarındaki menkul ve gayrimenkul alım satım, taşıt ve finansal kiralama dahil her türlü menkul ve gayrimenkul kiralama, leasing ile iş, hizmet ve eser sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmeden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılamayacaktır.
Karar’la 32 sayılı Karar’a eklenen geçici madde uyarınca, 13 Eylül 2018 tarihinden itibaren 30 gün içinde yukarıda belirtilen ve daha önce akdedilmiş yürürlükteki sözleşmelerdeki döviz cinsinden kararlaştırılmış bedeller, Bakanlıkça belirlenen haller dışında; Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenecektir.
Kararda, döviz cinsinden yapılmış sözleşmelerin hangi döviz kuru üzerinden TL’ye çevrileceği hususunda herhangi bir belirleme yapılmamıştır.
Karardaki diğer belirsizliklerin yayımlanacak tebliğler ile açıklanması beklenmektedir.
Dövizli sözleşmeler konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığının kamuoyuna yaptığı açıklama ve 85 Numaralı Cumhurbaşkanlığı kararı aşağıda bilgilerinize sunulmuştur.
HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI AÇIKLAMASI
Hazine ve Maliye Bakanlığı, döviz üzerinden yapılan sözleşmelerin Türk lirasına çevrilmesine ilişkin Cumhurbaşkanı kararı hakkındaki düzenlemelerin yalnızca Türkiye’de yerleşik kişiler arasında yapılan sözleşmeleri içerdiğini, uygun görülen bazı hallerin istisna tutulabileceğini açıkladı.
Bakanlıktan 17/09/2018 tarihinde kamuoyuna yapılan açıklamada,
“Bilindiği üzere 13.09.2018 tarihli 30534 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yayımı tarihinde yürürlüğe giren Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair 12.09.2018 tarihli ve 85 sayılı Cumhurbaşkanı kararı ile 07.08.1989 tarihli ve 32 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında Karar’da (32 sayılı Karar) Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında yapacakları sözleşmelere yönelik bazı düzenlemeler yapılmıştır” denildi.
Açıklamada, söz konusu düzenlemelerin kapsamı değerlendirilirken öncelikle dikkat edilmesi gereken hususun yapılan düzenlemelerin yalnızca 32 sayılı Karar’da tanımlanan Türkiye’de yerleşik kişiler arasında yapılan sözleşmeleri içermesi olduğu vurgulanarak şu ifadelere yer verildi:
“Diğer taraftan Geçici Madde 8 uyarınca bu kararın (85 sayılı CB kararı) yayımından önce bedelleri döviz cinsinden belirlenmiş ancak yeniden Türk lirası olarak belirlenecek mevcut akdedilmiş sözleşmelerin kapsamı oluşturulurken, yine sözleşmenin akdedilme tarihinde her iki tarafın da Türkiye’de yerleşik kişi olması hususunun göz önüne alınması gerekmektedir.
Öte yandan, bahse konu düzenlemede yer alan her iki madde hükmü ile yeni yapılacak veya mevcut akdedilmiş sözleşmelerle ilgili olarak Bakanlığımızca uygun görülen bazı hallerin istisna tutulabileceği de hüküm altına alınmıştır.
Bakanlığımızca istisna tutulacak hallerin kapsamı belirlenirken, döviz cinsinden girdi maliyetler veya yükümlülükler değerlendirmeye alınacak hususların başında gelmektedir. Örneğin, 32 sayılı Karar’ın döviz kredilerinin kullanımını düzenleyen 17 ve 17/A maddeleri uyarınca herhangi bir kısıtlamaya tabi tutulmaksızın döviz kredisi kullanabilen ve dolayısıyla döviz cinsinden yükümlülük altına giren Türkiye’de yerleşik kişilerin yaptığı sözleşmeler, bu kapsamda dikkate alınacaktır.
Bu itibarla söz konusu düzenlemeye ilişkin kapsam, ekonomik faaliyeti sıkıntıya sokmayacak şekilde ilgili kamu kurumlarımızın ve diğer paydaşların görüşleri de dikkate alınarak en kısa süre içerisinde belirlenecek ve Bakanlığımız tarafından duyurulacaktır.”
